Onderzoek naar historische bodemverontreiniging op sportsite Donk

ü  Persfoto’s

ü  De affiche die we samen met de clubs gebruiken voor bezoekers van de site

Onderzoek naar historische bodemverontreiniging op sportsite Donk                        

Milieuonderzoeksbureau ABO voert in opdracht van het gemeentebestuur een oriënterend bodemonderzoek uit op de volledige sportsite in Donk. Het onderzoek loopt in nauwe samenwerking met de aanwezige clubs KFC Mol, Donk Sport, Hockeyclub Inter Mol, Petanqueclub Okra en de Molse Ruiterclub. Het bodemonderzoek volgt uit de Vlaamse doelstellingen om tegen 2036 voor alle historische bodemverontreiniging ten minste de sanering op te starten. De percelen van de sportterreinen in Donk staan aangeduid als ‘risicogronden’. Meer dan vijftig jaar geleden werd een vijver op het terrein gebruikt als stortplaats voor asbest en huishoudelijk afval. De resultaten van het oriënterend bodemonderzoek bepalen het verdere verloop van het project.

De sportterreinen in Donk bieden plaats aan vijf sportclubs: voetbalclubs KFC Mol en Donk Sport, Hockeyclub Inter Mol, de Molse Ruiterclub en de petanqueclub. De gronden zijn eigendom van het gemeentebestuur, maar worden op lange termijn ter beschikking gesteld van de clubs. Deze beheren elk een afgebakend deel van het domein. Op de terreinen – met toegangen langs de Boeretang en de Emiel Becquaertlaan – liggen in totaal vier voetbalvelden (natuurlijk gras), één hockeyveld (kunstgras), een oefenterrein voor paarden en petanqueterreinen. Naast het sportterrein hebben meerdere clubs er geïnvesteerd in kleedkamers en een eigen kantine.

Risicogronden in kaart

Als eigenaar blijft het gemeentebestuur verantwoordelijk voor de vermoedelijk aanwezige historische bodemverontreiniging. In 2018 stelde het gemeentebestuur – in opvolging van de Vlaamse wetgeving – een volledige inventaris op van alle gemeentelijke gronden met een potentieel risico op historische bodemverontreiniging. De sportvelden in Donk zijn daarbij aangeduid als risicogrond. In een ver verleden lag op deze terreinen een voormalige zandput. Deze werd in de jaren ’60 van de vorige eeuw gebruikt als stortplaats voor asbest en huishoudelijk afval. Op dat moment was de site nog privé-eigendom. In een latere fase (begin jaren ’70 en ’80) werd alles afgedekt en stapsgewijs omgevormd tot de huidige sportsite. In deze fase was het gemeentebestuur eigenaar geworden.

Historische erfenis aanpakken

De Vlaamse doelstelling om tegen 2036 voor alle historische bodemverontreiniging ten minste de sanering op te starten, biedt een wettelijk kader en zet ons aan tot actie. Het gemeentebestuur selecteerde de sportsite in Donk als eerste historische erfenis om aan te pakken. De beginstap in dit proces is het laten uitvoeren van een oriënterend bodemonderzoek. Met behulp van 9 boorpunten, 9 peilbuizen en 40 sleuven (50 centimeter breed, 2 meter lang, tot 70 centimeter diep) gaat studiebureau ABO na of er effectief sprake is van historische bodemverontreiniging. Deze meetpunten worden strategisch verspreid over de site. Dankzij deze aanpak krijgen we een correcte indicatie van de precieze ligging en de gevolgen van een eventuele bodemverontreiniging.

Beschrijvend bodemonderzoek?

Wanneer het oriënterend bodemonderzoek een ernstige bodemverontreiniging aan het licht brengt, dan volgt in een tweede fase een beschrijvend bodemonderzoek. Dit onderzoek brengt heel gedetailleerd de aanwezige verontreiniging in kaart. Op basis van dit rapport kan een mogelijk saneringsproject worden uitgewerkt om de vervuiling aan te pakken. Hier worden de aangewezen saneringstechnieken bepaald. Voor de uitvoering van saneringsprojecten geldt een wettelijke procedure, gekoppeld aan een openbaar onderzoek voor maximale transparantie.

Overleg betrokken sportclubs

Het spreekt voor zich dat dit project een impact heeft op de werking van de aanwezige sportclubs. Daarom verloopt elke stap in nauwe samenspraak met de verschillende clubbesturen. Binnen een coördinatiegroep met delegaties van de vijf clubs, het gemeentebestuur en het onderzoeksbureau vindt op frequente basis overleg plaats en worden de praktische afspraken gemaakt voor elke fase.

Alles tijdig hersteld

Het oriënterend bodemonderzoek wordt dit voorjaar uitgevoerd na het voetbal- en hockeyseizoen. De impact op de terreinen blijft vrij beperkt, alles is netjes hersteld tegen de start van het nieuwe seizoen. Afhankelijk van de resultaten van het onderzoek, volgt al dan niet een beschrijvend bodemonderzoek. Dit brengt de eventuele verontreiniging gedetailleerder in kaart. Ook de eventuele timing hiervan zal vooraf met de clubs worden besproken. Datzelfde geldt voor een eventuele (gefaseerde) sanering. In elk geval engageert het gemeentebestuur zich tot volledige bijstand en ondersteuning in elke fase, waarbij we de gevolgen voor de clubs en de leden maximaal beperken.

Asbest en huishoudelijk afval

Door de historische stortactiviteiten vermoeden we de aanwezigheid van bodemverontreiniging gerelateerd aan asbest en huishoudelijk afval in de ondergrond. Het meest waarschijnlijke scenario is een bevestiging van dit vermoeden door het oriënterend bodemonderzoek. De belangrijkste vraag is de diepte en de precieze locatie van de bodemverontreiniging. Wanneer er tijdens het sporten geen asbestvezels in de lucht vrijkomen die kunnen worden ingeademd, veroorzaakt de vervuiling geen risico’s voor de volksgezondheid. Het louter in contact komen met asbest via de huid, vormt alvast geen aangetoond gezondheidsrisico.

Geen acute maatregelen

Een bevestiging van het uitgangspunt dat er geen asbest aan de bodemoppervlakte zit, zou betekenen dat er geen acute maatregelen moeten worden genomen richting sporters en bezoekers van de site. Een eerste visuele inspectie door experts dit voorjaar bevestigt de waarschijnlijkheid van dit uitgangspunt. Mogelijk is evenwel een beschrijvend bodemonderzoek en een eventueel saneringsproject noodzakelijk. Voor wat betreft asbest is de drempel voor een beschrijvend bodemonderzoek en mogelijke sanering de aanwezigheid van asbest binnen een diepte van 70 centimeter. Het storten van huishoudelijk afval kan er tevens toe leiden dat ook andere parameters aanwezig zijn in de grond of het grondwater. Ook dit wordt grondig onderzocht tijdens het oriënterend bodemonderzoek.

Morele en wettelijke verantwoordelijkheid

In nauwe samenspraak met experts stelt het gemeentebestuur dat van paniek absoluut geen sprake mag zijn. Sporten op de site is en blijft veilig, zonder risico voor de gezondheid. Met het oog op de lange termijn dragen we als grondeigenaar evenwel de morele en wettelijke verantwoordelijkheid om deze historische vervuiling aan te pakken. Het gemeentebestuur is vastberaden om stapsgewijs en in alle transparantie het nodige te doen.

Het gemeentebestuur en de experts van onderzoeksbureau ABO staan op elke moment ter beschikking voor het beantwoorden van alle vragen van de clubs, leden en bezoekers. In samenspraak met en via de clubs zullen we in elke stap proactief de nodige informatie verspreiden naar de clubleden. Elke vraag kan ook rechtstreeks worden gesteld via communicatie@gemeentemol.be. Alle nieuwsberichten – inclusief de beschikbare onderzoeksinformatie - verschijnen op www.gemeentemol.be/sportterreinendonk.